CÁC BÀI THUỐC TRỊ BỆNH GAN MẬT – PHẦN 2
- TỬ VẬT GIA VỊ THANG:
Xuyên khung |
|
Xuyên quy |
|
Thục địa |
|
Bạch thược |
|
Đan sâm |
|
Chỉ xác |
|
Đan bì |
|
Hồng hoa |
|
Ô dược |
|
Mộc hương |
|
Nhân trần |
|
Hương phụ |
|
- Chủ trị: Teo gan: Đau sườn bên phải, có lúc chuyển sang đau lưng sắc da xám tối, thể trạng gầy yếu, môi thâm và quầng mắt thâm, thỉnh thoảng nhức đầu hoa mắt, đại tiện táo, tiểu tiện ít, mạch huyền nhược.
- Cách dùng:
- Các vị cho vào 800ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- Chú ý kết hợp: Trong điều trị teo gan cần kết hợp uống gián phục với bài Lục vị quy thược, sài hồ tức là khi uống hết bài Tứ vật gia vị thì uống đến bài Lục vi quy thược sài hồ cứ uống liên tiếp như vậy cho đến khi các chứng bệnh đều khỏi:
Thục địa |
|
Đan bì |
|
Sơn thù |
|
Hoài sơn |
|
Bạch linh |
|
Trạch tả |
|
Đương quy |
|
Bạch thược |
|
Sài hồ |
|
|
|
- NHÂN TRẦN CHI TỬ THANG
Nhân trần |
|
Chi tử |
24 quả |
Thạch cao |
|
|
|
- Chủ trị: Hoàng đản: toàn thân, mắt và mặt đều vàng như giấy vàng.
- Cách dùng: Nhân trần và chi tử cho vào 600ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc. Thạch cao nung chín đỏ vào bát nước thuốc quẩy tan, uống khi nước thuốc còn nóng, nằm chùm chăn, ngoài xoa bột thạch cao. Ngày uống 1 thang.
- SƠ CAN THUẬN KHÍ HÀNH Ứ THANG:
Xuyên khung |
|
Nga truật |
|
Xuyên quy |
|
Huyền hồ |
|
Ngũ linh chi |
|
Hương phụ |
|
Xích thược |
|
Mộc hương (nam) |
|
Dây bìm bìm |
|
Chỉ xác |
|
Ô dược |
|
|
|
- Chủ trị:
- Xơ gan cổ chướng, bụng to phệ, ấn vào vùng gan chắc đau, ăn uống sút kém, ăn vào khó chịu ách nghịch lên khó thở, tay chân gầy guộc da xám có trường hợp nổi gân (tuần hoàn bàng hệ).
- Đại tiện bất thường khi có táo bón, khi đi lỏng; tiểu tiện khi thông khi bí, đỏ vàng, rêu lưỡi trắng bợt, mạch sác.
- Cách dùng: Các vị cho vào 1000ml nước, sắc lấy 200ml chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- Bệnh xơ gan cổ chướng (huyết cổ) nguyên nhân là do hai tạng can tỳ đều hư do đó trong điều trị phải điều trị cả hai can và tỳ; điều trị can trước tỳ sau. Điều trị can dùng bài “Sơ can thuận khí hành ứ thang” trên. Điều trị tỳ hư dùng bài Bài Lý tỳ
Sa sâm (đảng sâm) |
|
Bạch linh |
|
Bạch truật |
|
Cam thảo |
|
Huyền hồ |
|
Đào nhân |
|
Ngũ linh chi |
|
Dây bìm bìm |
|
Tam lăng |
|
Ô dược |
|
Nga truật |
|
Hương phụ |
|
Mộc hương (nam) |
|
|
|
- Khi dùng bài thuốc “sơ can thuận khí hành ứ” hai tuần chuyển sang dùng bài “Lý tỳ” sau đó lại chuyển bài “Sơ can thuận khí hành ứ”...tùy thuộc vào tình trạng bệnh tình trên lâm sàng, luân phiên nhau mới có tác dụng kết quả tốt. Đây là bệnh khó chữa, dễ tái phát phải dặn dò bệnh nhân kỹ lưỡng về chế độ ăn uống, phòng dục, vận động cơ thể.
- Kiêng kỵ các chất khó tiêu như mỡ, rau sống, trứng các chất tanh, kích thíhc như cà phê, rượu, thuốc lá, ớt ...Kiêng dục.
- BÌNH VỊ HỢP NHŨ LINH GIA VỊ THANG:
Thương truật |
|
Trần bì |
|
Hậu phác |
|
Cam thảo |
|
Bạch truật |
|
Bạch linh |
|
Trạch tả |
|
Trư linh |
|
Quế chi |
|
Chỉ xác |
|
Binh lang |
|
|
|
- Chủ trị: Cổ chướng: da vàng xám, bụng to căng như cái trống, hai tay phù nhẹ, hai chân phù mềm, bụng nổi gân xanh, tiếng nói ách tức, hơi thở bình thường, ấn vào tức ách khó chịu, ngủ ít, đại tiện táo, tiểu vàng ít, ấn vào bụng căng, rêu lưỡi vàng, mạch trầm sác, tinh thần tỉnh táo.
- Cách dùng: các vị cho vào 800ml nước sắc lấy 200ml nước thuốc, chia uống 2 lần trong ngày. Uống 1 thang 1 ngày.
- Chú ý gia giảm: Khi bệnh nhân bụng hết căng, hết bí trướng thì dùng bài thuốc trên nhưng bỏ Chỉ xác, , Binh lang và gia thêm hai vị: Nhân sâm (hoặc phòng đảng sâm) 15g; Bán hạ chế 10g. Sắc uống tiếp cho đến khi các triệu chứng hết, sức khỏe trở lại bình thường.
- HÀNH KHÍ LỢI THỦY SÁT TRÙNG THANG:
Hương phụ |
|
Mộc thông |
|
Trạch tả |
|
Hắc sửu |
|
Khương bì |
|
Binh lang |
|
Mộc hương (nam) |
|
Ngũ gia bì |
|
Chỉ xác |
|
Tỳ giải |
|
Nga truật |
|
Mã đề |
|
- Chủ trị Xơ gan cổ chướng (do uống nhiều rượu): Bụng căng to, chân tay phù mềm, tinh thần yếu, mệt, ăn uống kém, tiếng nói yếu, tức thở, đại tiện khi lỏng khi đặc, tiểu tiện ít dần ấn vào bụng mềm, hai dịch hoàn to lắng nước, không đứng dạy được. Rêu lưỡi trắng mỏng, mạch hai bộ quan xĩhcs huyền hoãn vô lực.
- Cách dùng: Cho vào 800ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc chia uống 2 lần/ngày. Ngày uống 1 thang.
- Chú ý gia giảm: Hàng ngày dùng 15 lá trầu không tươi vò nhỏ và 1 củ gừng tươi nhỏ (10g) giã nát sắc lấy nước uống. Khi các triệu chứng phù giảm hẳn, đại tiện thông tiểu tiện đi nhiều lần, bụng cảm giác nhẹ đỡ căng to chuyển uống bài LỤC QUÂN GIA VỊ :
Sa sâm |
|
Bạch linh |
|
Bạch truật |
|
Cam thảo |
|
Bán hạ |
|
Trần bì |
|
Thương truật |
|
Binh lang |
|
Hậu phác |
|
Mộc hương |
|
- Sắc uống mỗi ngày 1 thang, uống đến khi hết các triệu chứng bệnh, sức khỏe trở lại bình thường.
Nguồn: Đông Y Thiện Tri Thức tổng hợp.