BÀI THUỐC TRỊ BỆNH VIÊM ĐẠI TRÀNG, TRĨ, TẢ KIẾT LỴ - PHẦN 5
- NƯỚC SẮC ĐINH NAM:
- Cây đinh nam (thảo long) cả rễ 40g.
- Chủ trị: Lỵ amíp
- Cách dùng: Đinh nam rửa sạch, thái nhỏ sao vàng hạ thổ. Cho vào 600ml nước, sắc lấy 400ml nước thuốc chia uống 2 – 3 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- HOÀN VIÊN SẦU ĐÂU CỨT CHUỘT:
Quả sầu đâu cứt chuột (chế) |
|
Hạt cau già (thái mỏng phơi khô) |
|
Bách thảo sương |
|
Rễ cây mơ lông (thái phơi khô sao vàng) |
|
Thịt quả mơ muối (Diêm mai) |
|
Cam thảo |
|
Can khương (sao cháy sém) |
|
|
|
- Chủ trị: Lỵ kéo dài nhiều tháng, ngừng rồi lại tái phát đặc biệt khi ăn phải thức ăn không phù hợp, ngày đi 4 -5 lần, bụng đau quặn, đại tiện mót rặn, phân nhày mủ, són ra quần.
- Cách dùng:
+ Thịt quả mơ để riêng; Sầu đâu cứt chuột đập bỏ vỏ, lấy nhân ngâm vào nước gạo 24h, lấy ra phơi khô sao vàng cùng với các thuốc khác tán bột mịn.
+ Thịt quả mơ muối cho vào 2 chén nước con đun sôi kỹ gạn lấy nước thêm bột mỳ nấu hồ, còn thịt quả giã nát trộn với bột thuốc cho dần nước hồ vào luyện kỹ thành viên hoàn bằng hạt đậu xanh.- Người lớn dùng 30 – 35 viên, chia uống 3 lần. Trẻ em dưới 7 tuổi, phụ nữ có thai không dùng. Kiêng ăn các thức ăn tanh, khó tiêu. Người tỳ vị hư yếu, nôn mửa không dùng.
- Người lớn dùng 30 – 35 viên, chia uống 3 lần. Trẻ em dưới 7 tuổi, phụ nữ có thai không dùng. Kiêng ăn các thức ăn tanh, khó tiêu. Người tỳ vị hư yếu, nôn mửa không dùng.
- HƯU TỨC LỴ THANG:
Bố chính sâm (tẩm gừng sao vàng với gạo) |
|
Kim ngân hoa |
|
Diêm mai (bỏ hạt) |
|
Cam thảo chích |
|
Bình lang (thái mỏng phơi khô) |
|
Nhân quả sầu đâu cứt chuột (sao vàng) |
20 nhân |
- Chủ trị:
+ Bệnh kiết lỵ lâu ngày, người gầy mệt mỏi.
+ Bệnh đỡ rồi lại tái phát, tái đi tái lại nhiều lần.
+ Ăn kém, đại tiện nhiều lần trong ngày, đau bụng, mót rặn, có lúc són ra quần chất nhày máu mũi lẫn lộn. - Cách dùng: Các vị cho vào 800ml nước sắc lấy 200ml nước thuốc để ấm chia uống 2 – 3 lần trong ngày. Uống lúc đói. Ngày 1 thang.
- Lưu ý: Nếu cơ thể suy nhược, huyết suy da xanh, đi ngoài ra nhiều máu thì gia thêm Tam thất thái mỏng sao với gạo nếp (sao tới khi gạo nếp vàng sẫm là được). Tam thất và gạo cùng tán bột mịn. Mỗi lần uống thuốc trên cho thêm 4g bột tam thất hòa với nước thuốc uống. Trẻ em liều lượng giảm 1/2liều trên.
- Lưu ý: Nếu cơ thể suy nhược, huyết suy da xanh, đi ngoài ra nhiều máu thì gia thêm Tam thất thái mỏng sao với gạo nếp (sao tới khi gạo nếp vàng sẫm là được). Tam thất và gạo cùng tán bột mịn. Mỗi lần uống thuốc trên cho thêm 4g bột tam thất hòa với nước thuốc uống. Trẻ em liều lượng giảm 1/2liều trên.
- MÃNG CẦU TÁN:
- Quả na khô chế 100g.
- Chủ trị:
+ Mắc chứng lỵ đã khỏi được một thời gian, ăn phải thức ăn không thích hợp bệnh lại tái phát, tái đi tái lại nhiều lần, đau bụng đại tiện ra chất nhày như mủ, lẫn máu, bệnh kéo dài không khỏi hẳn.
+ Thể lực bình thường, ăn uống thất thường khi ăn nhiều khi ăn ít. - Cách dùng:
+ Quả na khô còn ở trên cây chưa rụng, lấy xuống thái nhỏ, phơi khô, sao vàng sẫm tán bột mịn.
+ Người lớn ngày dùng 30g chia uống 3 lần. Trẻ em tùy tuổi ngày dùng 10 – 15g chia uống 3 lần. Hòa vào nước đun sôi để ấm uống. Uống liền nhiều ngày.
- HOÀNG HƯƠNG HOÀN:
- Thành phần:
+ Hoàng liên: 100g
+ Mộc hương: 100g
+ Hoàng nàn chế: 100g - Chủ trị: Tiêu chảy, kiết lỵ cấp tính hoặc mạn tính, viêm đại tràng cấp hoặc mạn tính.
- Cách dùng:
+ Hoàng nàn ngâm nước gạo 10 ngày đêm (mỗi ngày thay nước vo gạo một lần) sau đó cạo sạch hết vỏ vàng, thái mỏng phơi khô, sao vàng.
+ Hoàng liên, mộc hương phơi, sấy khô hợp cùng hoàng nàn tán bột mịn, luyện hồ làm hoàn bằng hoạt đỗ xanh.
+ Người lớn mỗi lần uống 10 – 15 viên, ngày uống 2 lần. Uống với nước sôi để nguội. - Chú ý: Bài thuốc này phải thận trọng vì có vị hoàng nàn rất độc. Nếu dùng không đúng quá liều hoặc dài ngày có thể phát sinh ngộ độc nguy hiểm.
- Kiêng kỵ: Trẻ em dưới 10 tuổi và phụ nữ có thai CẤM dùng.
- VIÊM ĐẠI TRÀNG THANG:
Rễ cây khôi (độc lực) |
|
Địa sản |
|
Tâm khiền biệt (chỉ thiên) |
|
Cỏ xước |
|
Đùn đũm trắng (đũm hương) |
|
Dây móc hùm (móc điều) |
|
Dây máu người (huyết đằng) |
|
Cây phèn đen |
|
Rễ xoan rừng |
|
Đùm đũm tía (mâm xôi) |
|
Cây vang (tô mộc) |
|
|
|
- Chủ trị: Viêm đại tràng mạn và cấp tính, tả lỵ
- Cách dùng: Các vị thuốc trên (dùng thân và rễ) cho vào 800ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc, chia uống 2 – 3 lần trong ngày (uống ấm). Ngày uống 1 thang.
- Kiêng các thứ cay, lạnh, mỡ, chất tanh.
- HƯƠNG LIÊN BỔ VỊ THANG:
- Thành phần:
+ Mộc hương: 12g
+ Hoàng liên: 6g
+ Hồng sâm: 8g
+ Ngô thù: 2g - Chủ trị: Kiết lỵ ra máu mũi, đau quặn bụng đi ngoài nhiều lần.
- Cách dùng: Ngô thù sắc gạn bỏ bã, tẩm hoàng liên sao khô, cho vào 300ml nước, sắc cùng các vị khác lấy 100ml nước thuốc chia uống 2 – 3 lần trong ngày.
- Chú ý không có hồng sâm dùng đảng sâm hoặc sa sâm thay thế nhưng liều lượng nhiều hơn. Kiêng các chất tanh, mỡ.
- Chú ý không có hồng sâm dùng đảng sâm hoặc sa sâm thay thế nhưng liều lượng nhiều hơn. Kiêng các chất tanh, mỡ.
- GIA VỊ NGŨ QUÂN THANG:
Hồng sâm |
|
Hoài sơn |
|
Bạch linh |
|
Trần bì |
|
Cam thảo |
|
Mộc hương |
|
Hoàng liên (tẩm ngô thù sao) |
|
Thăng ma |
|
Trư linh |
|
Trạch tả |
|
- Chủ trị: Bị kiết lỵ ra máu mũi, đau quặn bụng, đi ngoài nhiều lần, mót rặn ra máu chất nhày mũi lẫn lộn.
- Cách dùng: Dùng 2g ngô thù sắc lấy nước (bỏ bã) tẩm hoàng liên sao. Các vị cho vào 600ml nước sắc lấy 200ml nước thuốc chia uống 3 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
Chỉ ăn cháo loãng. Kiêng ăn thức ăn sống lạnh, mỡ, tanh.
Nguồn: Đông Y Thiện Tri Thức tổng hợp