PHƯƠNG TỄ LÂM SÀNG – THUỐC KHU PHONG THẤP – Phần 3

Phương thuốc khu phong có công năng khu phong thấp, thông kinh lạc, giải nhiệt, trấn thống, ứng dụng chữa các chứng đau ngoài, tê dại khó cử động, nặng nữa thì các khớp xương to, biến dạng, co duỗi khó khăn. Chứng này thường ở khắp cơ thể, cơ nhục và nhất là các khớp…ta thường gọi là bệnh tý hoặc nói đơn giản là tê thấp, hoặc phong thấp hay bệnh thấp khớp.

Chúng tôi xin giới thiệu một số bài thuốc và phụ giải được tổng hợp từ nhiều nguồn khác nhau để bạn đọc có thêm thông tin và tham khảo.

1. THÂN THỐNG TRỤC Ứ THANG – Phụ Đại, tiểu hoạt lạc đan – Y lâm cải thác.

• Cách dùng: Ngày dùng 1 thang sắc nước chia 2 lần uống trong ngày.
• Tác dụng: Hoại huyết khái ứ thông kinh lạc, chỉ tý thống. Chủ trị Bệnh lý lâu ngày không khỏi, ấn vào thấy đau dữ dội, đã xuất hiện môi lưỡi có gân xanh, tía hoặc tử ban (nốt xuất huyết).
• Giải: Phương này dùng Đào hồng, Đương quy hoạt huyết hoa sứ, Ngũ linh chi, Địa long, khứ ứ thông lạc, xuyên khung, Một dược hoạt huyết giảm đau; Khương hoạt, tần giao trừ phong thấp của toàn thân; Hương phụ lý khí chỉ thống, ngưu tất cường tráng gân xương. Cam thảo điều hòa chư dược, phỗi ngũ thành phương, có công năng tuyên thống khí huyết các chứng đau lâu , tả vào lạc mạch.
• Giai giảm: Nếu đau mạch gia Toàn yết hoặc Ngô công, đau tại eo lưng và đùi gia Ô tiêu xà, đau ở phần trên bỏ ngưu tất gia uy linh tiên. ÓC hàn chứng bỏ Tần giao gia Chế Xuyên ô.
• Phụ phương:
  • Tiểu hoạt lạc đan: Thuốc chế sẵn gồm Xuyên ô, Thảo ô, Địa long, Nam tinh, Nhũ hương. Một dược lập thành chế thành viên. Mỗi viên 4g uống trước bữa ăn, với nước nóng hay chiêu với rượu. Mỗi lần 1 viên, ngày 2 lần. Công dụng như phương cơ bản.
  • Đại hoạt lạc đan gia thêm hơn 40 vị thuốc khu phong, hoạt huyết, tán hàn, thanh nhiệt phù chính mà lập phương. Chủ trị như phương trên. Mỗi lần 1 viên, ngày 1 – 2 lần vì trong thuốc có Xạ hương nên không dùng thường xuyên được.

2. MỘC QUA TỬU

• Gồm các vị Hồng hoa; Thiên niên kiện; Xuyên khung; Tang ký sinh; Tần giao; Xuyên ngưu tất; Khương hoạt; Độc hoạt; Trần bì; Ngũ gia bì; Đương quy; Mộc qua; Ngọc trúc; Sinh sơn chi.

Các vị chế thành rượu thuốc.

• Cách dùng: uống ngày 2 – 3 lần mỗi lần khoảng 20 – 40g;
• Tác dụng: khu hàn thấp, chỉ thống. Chủ trị phong thấp cốt thống, eo lưng đầu gối đau mỏi.

3. PHONG THẤP CỐT THỐNG DƯỢC

• Gồm các vị: Lai hạc thảo; Tang chi; Đinh công đẳng; Hy thiêm thảo. Các vị chế thành rượu thuốc.
• Cách dùng: mỗi lần 1 thìa súp – ngày 3 lần. Khu phong thấp. Chủ trị Phong thấp cốt thống, tay chân tê dại.

Bài viết có tính tham khảo không thay thế cho sự khám và điều trị của thày thuốc.

Đông y Thiện Tri Thức tổng hợp