Y HỌC CỔ TRUYỀN VỚI ĐIỀU TRỊ VIÊM GAN SIÊU VI

Bệnh Viêm gan siêu vi hay viêm gan virus được miêu tả trong chứng Hoàng Đản, hiếp thống của y học cổ truyền.

Trên lâm sàng được chia làm 2 thể cấp và mãn tính do thấp nhiệt gây ra, thuộc phạm vi chứng dương hoàng (nếu có hoàng đản) thể mạn tính do sự giảm sút công năng của các tạng can, tùy thuộc vào phạm vi chứng âm hoàng (nếu có vàng da kéo dài).

Triệu chứng các thể lâm sàng và phương pháp chữa bệnh viêm gan siêu vi hay viêm gan virus

1. Thể cấp tính do thấp nhiệt gây ra

   1. Thể vàng da (dương hoàng)

• Triệu chứng: toàn thân vàng, sắc vàng sáng, đau mạng sườn phải, lợm giọng, buồn nôn, ăn kém, đầy bụng mệt mỏi, nước tiểu vàng xẫm, tiểu tiện ít, hơi sợ lạnh, miệng đắng, rêu lưỡi vàng dày dính, mạch như sác.

• Phương pháp chữa: thành nhiệt táo thấp, thoát hoàng lợi niệu, nhuận tràng (nếu có táo bón). Hết giai đoạn sốt chỉ còn hoàng đản với các triệu chứng về tiêu hóa (ăn kém), chán ăn, chậm tiêu thì dùng phương pháp thanh nhiệt táo thấp, kiện tỳ, lợi niệu.

• Bài thuốc:

  • Bài 1: Nhân Trần 500g; Chi tử 750g; ý dĩ 500g. Tán thành bột đóng gói 10g; uống ngày 4 gói.

  • 

  • Bài 2: Siro nhuận gan

Chè vằng	12g	Lá mua	12g
Chi tử	12g	Vỏ núc nác	12g
Nhân trần	20g	Thanh bì	8g
Rau má	12g	Vỏ đại	12g
Lá bồ đề cu vẽ	12g

Sắc uống ngày 1 thang.

• • Bài 3:

Nhân trần	40g	Sa tiền	20g
Đẳng sâm	12g	Đại phúc bì	16g
Hạ khô thảo	20g

Sắc uống ngày 1 thang.

• • Bài 4: Nhân trần cao thang, phối hợp với tứ linh tán gia giảm.

Nhân trần	40g	Trư linh	12g
Chi tử sao	12g	Sa tiền tử	20g
Phụ linh	12g	Trạch tả	12g

Nếu có sốt nhiều, miệng khô, rêu lưỡi vàng, mạch sác thâm hoàng bá 12g, liên kiều 12g, hoạt thạch 20g, lô căn 20g.

Nếu thấp nhiều, người mệt mỏi, bụng đầy trướng rêu lưỡi trắng dính. Mạch nhu, thêm thương truật, hậu phác, bán hạ chế mỗi thứ 6 đến 8g.

1. 1. Thể nặng: Y học cổ truyền gọi là cấp hoàng do xơ gan teo cấp.

• Triệu chứng: Hoàng đản ngày càng nặng, sốt cao, trằn trọc, vật vã, có thể hôn mê co giật, có thể chảy máu, bụng đầy chướng, có khi có cổ trướng, chất lưỡi đỏ giáng, mạch huyền sác.

• Phương pháp chữa: thanh nhiệt, lương huyết, thanh nhiệt giải độc, tồn âm.

• Bài thuốc:

  • Bài 1:

    Tam thất	12g	Mạch môn	12g
    Huyền sâm	12g	Nhân trần	40g
    Thiên môn	12g	Thanh hộc	12g
    Bồ công anh	12g	Hoàng bá	20g
    Xương bồ	8g

  • Bài 2:

    Hoàng liên	8g	Nhân trần	40g
    Chi tử	16g	Bồ công anh	40g
    Rễ cỏ tranh	40g

  • Bài 3:

    Sừng trâu	16g	Huyền sâm	12g
    Chi tử	16g	Thăng ma	12g
    Đan bì	16g	Sinh địa	24g
    Hoàng liên	12g	Thạch hộc	12g
    Đan sâm	12g	Nhân trần	40g

  • Bài 4: Hoàng liên giải độc thang gia giảm

Hoàng cầm	12g	Nhân sâm	40g
Hoàng bá	12g	Thạch xương bồ	8g
Hoàng liên	12g	Đại hoàng sống	8g
Chi tử	12g

Nếu có sốt cao dùng thêm sừng trâu 40g; chảy máu thêm sinh địa 10g, rễ cỏ tranh 40g, tam thất 4g.

1. 1. Thể không có vàng da

• Triệu chứng: người mệt mỏi, vô lực, ăn kém, chậm tiêu, chán ăn, tiểu tiện vàng, đại tiện hay táo, nát, rêu lưỡi dính trắng hay vàng dính, mạch huyền sác hay hoạt sác.

• Phương pháp chữa: thanh nhiệt lợi thấp.

• Bài thuốc:

  • Bài 1:

    Lá đại thanh	20g	Ý dĩ	16g
    Chi tử	8g	Sa tiền	16g
    Nhân trần	12g	Đại phúc bì	12g
    Hương phụ	8g

  • Bài 2: Ngũ linh tán gia giảm

Phục linh	12g	Kim ngân	16g
Trư linh	8g	Nhâ trần	20g
Trạch tả	8g	Đại phúc bì	8g
Sa tiền	16g	Ý dĩ	12g

Bài viết có tính tham khảo không thay thế cho sự khám và điều trị của thày thuốc.

Đông y Thiện Tri Thức tổng hợp.