NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG VÀ PHƯƠNG PHÁP CHỮA VIÊM CẦU THẬN CẤP TÍNH THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN

Viêm cầu thận cấp tính là một bệnh được miêu tả trong phạm vi chứng phù thũng (thể dương thủy) của y học cổ truyền.

Do cảm nhiễm phải phong tà, thủy thấp, thấp nhiệt làm phế khí không thông, điều thủy đạo, tỳ không vận hóa thủy thấp, thận không khí hóa bàng quang gây thủy dịch bị ứ lại sinh ra chứng phù thũng. Trên lâm sàng thường phân loại các thể bệnh và cách chữa:

DO PHONG TÀ (PHONG THỦY): thường gặp ở bệnh viêm cầu thận do dị ứng do lạnh , do viêm nhiễm.

Triệu chứng: phù mặt và nửa người trên, sau đó phù toàn thân, thấy kèm theo chứng: gia rét, sốt, rêu lưỡi trắng dầy, tiểu tiện ít, mạch phù
Phương pháp chữa: tuyên phế phát hãn là chính, lợi niệu.
Bài thuốc:

Lá tía tô	12g	Hành tăm	12g
Cam thảo đất	20g	Lá chanh	10g
Lá tre	8g	Gừng tươi	2g
Cát căn	12g	Bông mã đề	20g

Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: VIỆT TỲ THANG GIA GIẢM:

Ma hoàng	12g	Thạch cao	20g
Gừng	6g	Bạch truật	12g
Cam thảo	6g	Sa tiền	16g
Mộc thông	8g	Đại táo	12g
Quế chi	6g

Ngày uống 1 thang. Châm cứu huyệt Ngoại quan, liệt khuyết, Âm lăng tuyền, Khí hải, Phục lưu, Túc tam lý, Hợp cốc.

DO THỦY THẤP: thường gặp ở bệnh viêm cầu thận bán cấp

Triệu chứng: phù toàn thân, đi tiểu ít, sốt nhẹ, rêu lưỡi dày. Mạch trầm hoãn đới sác.
Phương pháp chữa: thông dương lợi thấp (ôn thông hóa khí, kiện tỳ trừ thấp, lợi niệu)
Bài thuốc:

Vỏ quýt	8g	Quế chi	8g
Vỏ rễ dâu	8g	Mã đề	12g
Vỏ cau khô	8g	Ngũ gia bì	8g
Bồ công anh	20g	Kim ngân	20g
Vỏ gừng	6g

Sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: NGŨ LINH TÁN

Bạch truật	12g	Trạch tả	12g
Phục linh	12g	Quế chi	8g
Trư linh	8g

Châm cứu: châm tả các huyệt đã nêu ở trên.

DO THẤP NHIỆT: Hay gặp ở bệnh viêm cầu thận cấp do mụn nhọt gây dị ứng nhiễm trùng.

Triệu chứng: phù toàn thân, khát nước nhiều, nước tiểu đỏ ít, da cơ bị viêm nhiễm (sưng, nóng, đỏ đau), rêu lưỡi vàng, bụng đầy tức khó chịu, khó thở, mạch hoạt sác.
Phương pháp chữa: thanh nhiệt giải độc, trừ thấp, nếu phù nặng thì phải trục thủy.
Bài thuốc:

Thổ phục linh	20g	Lá cối xay	20g
Rễ cỏ tranh	20g	Mã đề	30g
Cỏ mần trầu	20g

Bài 2: ĐẠO XÍCH TÁN GIA GIẢM

Sinh địa	12g	Hoàng bá	12g
Mộc thông	12g	Bồ công anh	20g
Cam thảo	4g	Rễ cỏ tranh	20g
Lá tre	6g	Hoàng cầm	12g

Bài 3: Phù nặng dùng bài thuốc sau:

Đình lịch tử	10g	Đại hồi	4g
Diêm tiêu	2g	Hắc sửu	6g
Quế	4g

Tán bột, uống mỗi ngày 4 – 8g.

Hoặc dùng bài CHÂU SA HOÀNG GIA GIẢM

Cam toại	6g	Thanh bì	10g
Nguyên hoa	6g	Trần bì	6g
Đại kích	6g	Tân lang	6g
Hắc sửu	6g	Khinh phấn	4g
Mộc hương	10g

Tán bột uống mỗi ngày 4- 6g.

Ngoài ra nếu có tiểu ra máu có thể thêm bạch mao căn 20g, Tiểu kế 16g; sinh địa 16g; nếu có huyết áp cao thêm Cúc hoa 12g. mạn kinh tẻ 12g; câu đằng 16g và Hoàng cầm 12g.

Châm cứu các huyệt Thủy phân, Khúc trì, Hợp cốc, Tâm tiêu du, ÂM lăng tuyền…

Bài viết có tính tham khảo không thay thế cho sự khám và điều trị của thày thuốc.

Đông y Thiện Tri Thức tổng hợp.