CÁC BÀI THUỐC TRỊ ĐAU DẠ DÀY THEO Y HỌC CỔ TRUYỀN – Phần 5
- CHỈ TRUẬT BẠCH BÁ LÁ THUNG DUNG THANG:
- Thành phần:
Lá dung |
20 g |
Bạch truật |
16 g |
Chỉ thực |
12 g |
Ngưu tất |
12 g |
Bạch thược |
10 g |
Hoàng bá |
10 g |
Mộc hương |
14 g |
Nghệ vàng |
14 g |
Cam thảo |
12 g |
|
|
- Chủ trị: Viêm loét dạ dày thuộc thể can tỳ bất hòa.
- Cách dùng: Các vị cho vào 800ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc, chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- BỘT DẠ DÀY:
- Thành phần:
+ Lá khôi: 200g
+ Dạ cẩm: 200g
+ Cỏ hàn the: 200g
+ Vỏ dụt (nam mộc hương): 200g - Chủ trị: Hội chứng dạ dày tá tràng đau vùng thượng vị có chu kỳ, ợ hơi, ợ chua, táo bón.
- Cách dùng:
+ Các vị sao giòn tán bột mịn
+ Ngày uống 20g chia làm 3 lần (sáng, chiều tối) uống trước cơn đau, nếu đau liên miên uống trước bữa ăn 1h.
- NƯỚC SẮC LÁ DUNG:
- Thành phần: Lá dung: 20 – 30g.
- Chủ trị: Đau dạ dày do tăng acid.
- Cách dùng: Cho lá dung vào 300ml nước, sắc lấy 100ml nước chia uống 2 lần trong ngày. Uống xa bữa ăn. Ngày uống 1 thang.
- CHÈ DÂY THANG:
- Thành phần:
Chè dây |
30 g |
Bồ công anh |
20 g |
Lá khổ sâm |
12 g |
Uất kim |
12 g |
Hậu phác |
12 g |
Ngải cứu |
8 g |
Cam thảo 4g |
|
|
|
- Chủ trị: Đau dạ dày mạn tính. Loét dạ dày hành tá tràng.
- Cách dùng: Các vị cho vào 600ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc chia làm 2 lần trong ngày. Uống xa bữa ăn.
- Kiêng kỵ: Không dùng thứ cay nóng, khó tiêu.
- XUYÊN TIÊU DẠ CẨM THANG:
- Thành phần:
+ Rễ xuyên tiêu (Hoàng lực) sao qua: 20g
+ Dạ cẩm (sao qua): 40g
+ Củ bình vôi (sao vàng): 20g - Chủ trị: Cắt cơn đau dạ dày, tá tràng.
- Cách dùng: Các vị cho vào 600ml nước, sắc lấy 200ml chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- Chú ý gia giảm:
+ Nếu không có dạ cẩm thay thế bằng lá khôi (sao qua) 40g.
+ Sau khi cắt cơn đau bỏ xuyên tiêu, các vị còn lại sắc uống thường xuyên.
- BÌNH CAN KIỆN TỲ HÀNH KHÍ THANG:
- Thành phần:
Khổ sâm |
12 g |
Bồ công anh |
12 g |
Nghệ vàng |
10 g |
Hậu phác |
10 g |
Trần bì |
10 g |
Hương phụ chế |
10 g |
Hoài sơn |
10 g |
Ý dĩ |
10 g |
Mấu lệ |
10 g |
Mộc hương |
10 g |
Cam thảo |
12 g |
|
|
- Chủ trị:
+ Đau dạ dày thể can khí phạm vị (can khắc tỳ): Đau thượng vị, đau từng cơn có chu kỳ.
+ Đau xiên ra lưng hoặc hai bên sườn.
+ Nhức đầu, hay cáu gắt, ợ hơi, ợ chua, rêu lưỡi vàng, chất lưỡi đỏ.
+ Mạch huyền hoạt. - Cách dùng: Các vị cho vào 800ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- Chú ý gia giảm:
- Nếu đau nhiều gia thêm Xuyên khung 10g.
- Nếu ợ chua nhiều gia thêm Ô tặc cốt 12g.
- Nếu ợ hơi nhiều gia thêm chỉ thực 12g
- ÔN TRUNG KIỆN TỲ TÁN:
- Thành phần:
+ Cao lương khương: 10g
+ Can khương: 10g
+ Nhục quế: 6g
+ Ngô thù: 8g - Chủ trị: Đau dạ dày thể tỳ vị hư hàn:
+ Bệnh nhân đau liên miên, chu kỳ không rõ rang
+ Sợ lạnh, chân tay lạnh, chườm nóng dễ chịu, thích ăn nóng.
+ Không khát, lưỡi nhợt.
+ Phân nát hay táo, nước tiểu trong.
+ Mạch trầm nhược, yếu nhỏ, vô lực. - Cách dùng: Các vị sấy khô tán bột mịn. Ngày uống 4 – 6g với nước sôi để ấm.
- ÔN TRUNG KIỆN TỲ THANG:
- Thành phần:
Đảng sâm |
12 g |
Bạch truật |
10 g |
Hoài sơn |
12 g |
Biển đậu |
12 g |
Sa nhân |
8 g |
Trần bì |
10 g |
Mộc hương |
10 g |
Cam thảo |
12 g |
- Chủ trị: Đau dạ dày thể tỳ vị hư hàn:
+ Đau bụng liên tục, không có chu kỳ rõ rang.
+ Sợ lạnh, chân tay lạnh, chườm nóng dễ chịu, thích ăn nóng.
+ Không khát, sắc lưỡi nhạt.
+ Đại tiện phân nát hoặc táo, tiểu tiện trong.
+ Mạch trầm nhược, yếu nhỏ vô lực. - Cách dùng: Các vị cho vào 600ml nước sắc lấy 100ml nước thuốc chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- SƠ CAN TIỄN GIA VỊ THANG:
- Thành phần:
Sài hồ |
12 g |
Xích thược |
12 g |
Hương phụ |
10 g |
Chi tử |
12 g |
Trầm hương |
10 g |
Thanh bì |
12 g |
Chỉ xác |
12 g |
Đan bì |
12 g |
Sa nhân |
8 g |
Cam thảo |
4 g |
- Chủ trị: Đau dạ dày thể can khí phạm vị, khí trệ: vị quản trướng đầy, đau xuyên sang hai bên sườn, ấn mạnh tay thấy dễ chịu, hay ợ, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch trầm huyền.
- Hỏa uất: Trạng thái đau kịch liệt, buồn bực hay cáu giận, ứa nước chua, bụng cồn cào, miệng đắng, khô, chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch huyền sắc.
- Ứ huyết: Đau có chỗ nhất định, sợ ấn nắn, sau khi ăn đau nặng hơn, hoặc thấy nôn ra máu đi đại tiện phân đen, chất lưỡi tía (nặng), mạch sáp.
- Cách dùng: Các vị thêm 3 lát gừng tươi cho vào 800ml nước sắc lấy 200ml nước thuốc, chia uống 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang.
- Chú ý: trong khi uống thuốc thang trên, uống thêm thuốc bột dưới đây:
- Ô bối cập tán:
Bạch cập |
200 g |
Hoài sơn (sao) |
200 g |
Thổ bối mẫu |
50 g |
Ô tặc cốt (bỏ màng cứng) |
20 g |
Trầm hương |
100 g |
|
|
- Các vị sấy khô tán bột mịn. Ngày uống 20g, chia 2 lần uống với nước chín, lúc đói bụng.
- Kiêng kỵ: các thứ cay, nóng, rượu, ớt, hạt tiêu, hành tỏi, chua cay, sống lạnh. Cứng khó tiêu.
Nguồn: Đông Y Thiện Tri Thức tổng hợp.