ĐIỀU TRỊ VIÊM GAN MẠN TÍNH BẰNG Y HỌC CỔ TRUYỀN

Viêm gan mạn tính thường xảy ra sau khi mắc các bệnh viêm gan cấp (viêm gan sêu vi trùng hay gan nhiễm độc). Sau khi mắc bệnh sốt rét hoặc suy dinh dưỡng kéo dài.

Biều hiện của viêm gan mạn tính trên lâm sàng là sự giảm sút chức năng gan, thoái hóa tế bào gan và các rối loạn về tiêu hóa, cơn đau vùng gan, vàng da, ỉa chảy hay táo bón, chậm tiêu hóa, chán ăn.

Nguyên nhân do công năng của tỳ vị, can bị rối loạn, ảnh hưởng đến sự hoạt động của cơ thể, về mặt âm khí huyết tân dịch…

Xin giới thiệu phân loại triệu chứng các thể lâm sàng và cách chữa bệnh viêm gan mạn tính.

1. Can nhiệt tỳ thấp

Do viêm gan có vàng da kéo dài gọi là âm hoàng

• Triệu chứng: miện đắng không muốn ăn, bụng đầy chướng, ngực sườn đầy tức, miệng khô nhợt, đau nóng ở vùng gan, vùng da sắc tối. Tiểu tiện vàng táo, lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng, mạch huyền.

• Phương pháp chữa: thanh nhiệt lợi thấp, thoái hoàng, kiện tỳ trừ thấp.

• Bài thuốc

  • Bài 1:

    Nhân trần	20g	Hoài sơn	12g
    Chi tử	12g	Ý dĩ	16g
    Uất kim	8g	Biển đậu	12g
    Nghệ	8g	Rễ cỏ tranh	12g
    Ngưu tất	8g	Sa tiền tử	12g
    Đinh lăng	12g	Ngũ gia bì	12g

  • Bài 2: Nhân trần ngũ linh gia tán
     

    Nhân trần	20g	Sa tiền	12g
    Bạch truật	12g	Đẳng sâm	16g
    Phục linh	12g	Trạch tả	12g
    Trư linh	8g	Ý dĩ	12g

  • Bài 3: Hoàng cầm hoạt thạch thang gia giảm.

Hoàng cẩm	12g	Đậu khấu	8g
Hoạt thạch	12g	Kim ngân	16g
Đại phác bì	12g	Mộc thông	12g
Phục linh	8g	Nhân trần	20g
Trư linh	8g	Cam thảo	4g

2. Can uất tỳ hư, khí trệ: Hay gặp ở viêm gan mạn tính do viêm gan virus

• Triệu chứng: Mạn sườn phải đau, miệng đắng, ngực sườn đau tức, ăn kém (người mệt, đại tiện nát, chất lưỡi nhạt rêu lưỡi trắng mỏng, mạch huyền):

• Phương pháp chữa: sơ can kiện tỳ lý khí.

• Bài thuốc:

  • Bài 1:

    Rau má	12g	Hậu phác	8g
    Mướp đắng	12g	Ý dĩ	16g
    Thanh bì	8g	Hoài sơn	16g
    Chỉ thực	8g	Biển đậu	12g
    Uất kim	8g	Đinh lăng	16g

  • Bài 2: Sài hồ sơ can thang gia giảm
     

    Sài hồ	12g	Hậu phác	6g
    Bạch thược	8g	Cam thảo	6g
    Chỉ thực	6g	Đương quy	6g
    Xuyên khung	8g	Đại táo	8g

  • Bài 3: Sài thược lục quân thang

Bạch truật	12g	Trần bì	6g
Đẳng sâm	12g	Bán hạ	6g
Phục linh	8g	Sài hồ	12g
Cam thảo	6g	Bạch thược	12g

3. Can âm bị thương tổn

• Triệu chứng: đầu choáng hồi hộp, ngủ ít, hay mê, lòng bàn tay, bàn chân nóng, chất lưỡi đỏ, táo bón, nước tiểu vàng, mạch huyền sác.

• Phương pháp chữa: bổ can âm (tư dưỡng can âm, tư âm dưỡng can)

• Bài thuốc:

  • Bài 1:

    Sa sâm	12g	Huyết dụ	16g
    Mạch môn	12g	Hoài sơn	16g
    Thục địa	12g	Ý dĩ	16g
    Thiên môn	8g	Hà thủ ô	12g
    Kỳ tử	12g	Tang thầm	8g

  • Bài 2: Nhất quán tiễn gia giảm

Sa sâm	12g	Bạch thược	12g
Sinh địa	12g	Kỷ tử	12g
Nữ trinh tử	12g	Hà thủ ô	12g
Mạch môn	12g

Nếu mất ngủ thêm toan táo nhân 10g, sốt hâm hấp thêm địa cốt bì 12g, thanh hao 8g.

4. Khí trệ huyết ứ (can huyết, can khí uất trệ): hay gặp ở thể viêm gan mãn có kèm theo hội chứng tăng áp lực tĩnh mạch chủ.

• Triệu chứng: sắc mặt tối sạm, môi thâm, lưỡi tím, lá lách to, người gày ăn kém, tuần hoàn bàng hệ, đại tiện nát, nước tiểu vàng ít, chất lưỡi đỏ hoặc có điểm ứ huyết, rêu lưỡi vàng dính, mạch huyền sáp.

• Phương pháp chữa: sơ can khí hoạt huyết

• Bài thuốc:

  • Bài 1
     

    Kê huyết đằng	12g	Chỉ xác	8g
    Cỏ nhọ nối	12g	Sinh địa	12g
    Uất kim	8g	Mẫu lệ	16g
    Tam lăng	8g	Quy bản	10g
    Nga truật	8g

  • Bài 2: Tứ vật đào hồng gia giảm

Bạch thược	12g	Hồng hoa	8g
Đương quy	8g	Đào nhân	8g
Xuyên khung	12g	Diên hồ sách	8g
Đan sâm	12g

Đông y Thiện Tri Thức tổng hợp.