NGUYÊN TẮC NẤU ĂN ĐÚNG PHÉP_PHẦN 1
Ăn uống có lẽ không cần phải nói nhiều về tầm quan trọng và ý ghĩa của nó đối với đời sống con người, song thiết nghĩ lựa chọn thực phẩm gì, bảo quản, chế biến và nấu như thế nào lại là điều không mấy người có thể hiểu đúng chứ chưa nói đến hiểu và thực hành bài bản. Trong nghệ thuật ẩm thực thì nấu ăn chính là khâu quan trọng nhất liên quan đến việc giữ gìn tính chất của nguyên liệu đến người thưởng thức, đảm bảo ngon, an toàn và điều quan trọng là giàu dinh dưỡng nhất.
Chúng tôi xin giới thiệu tóm tắt nội dung bài nói chuyện của bà LIMA OHSAWA – vợ của GS OHSAWA – người đề xướng phương pháp thực dưỡng trên thế giới - trong quyển “Nghệ thuật nấu nướng đúng phép” để bạn đọc tham khảo. Bài nói chuyện không chỉ là bài nói của bà cho người thực hiện chế độ thực dưỡng nói riêng mà thiết nghĩ cho tất cả những người đã và đang vào bếp hiện nay.
Người đời ai cũng biết Muốn sống thì phải ăn, và mặc dù gì tai để ý nhưng rõ ràng con người tồn tại được là nhờ thức ăn do thiên nhiên cung cấp. Vì vậy, không thể nào tha thứ cho tính cẩu thả trong việc chọn lựa, nấu nướng thức ăn và trong cách ăn uống của chúng ta. Tuy vậy, nhiều người trong chúng ta đã không cho rằng đây là điều cần thiết và cho rằng nó giống như một thói quen hoặc chỉ là để thỏa mãn cảm giác thôi. Hầu hết chúng ta thường quên rằng thức ăn không những cung cấp năng lượng đủ duy trì sự sống mà còn có thể kết thúc sự sống nếu ta cứ miệt mài ăn uống bừa bãi quá độ.
Phương pháp thực dưỡng khởi nguồn từ việc thẩm định thức ăn qua nghiên cứu. Trước hết triết lý của chúng ta chia thức ăn làm hai loại là Thức ăn có nguồn gốc động vật – Dương và thức ăn có nguồn gốc thực vật – Âm. Theo quy luật sinh thái học toàn bộ đời sống của động vật phụ thuộc vào thế giới cỏ cây… Con người luôn cố gắng tìm cách chứng tỏ mình có thể ăn được tất cả mọi thứ (và bằng mọi giá). Khi chúng ta dùng thực phẩm từ động vật ( thức ăn huyết nhục) những nguyên tố tạo sinh căn bản được ta hấp thụ phải bố trí lại và do vậy trở nên mất quân bình, một số nguyên tố bị đọng lại, một số khác bị đào thải ra ngoài, ta lại nhiễm thêm chất độc và cặn bã từ thú vật và các hóa chất nhân tạo sinh ra.
Ăn uống theo Thực dưỡng không phải là chế độ ăn chay hà khắc. Không nên tin đơn thuần là một người đàn ông hay phụ nữ ăn quá nhiều rau và trái cây thì khỏe hơn, dồi dào sinh lực hơn và sống hòa hợp với môi trường xung quanh. Đừng cố gượng ép mình vào ăn chay khi không có khả năng. Trật tự thiên nhiên quanh ta vừa chính xác vừa linh hoạt. Tuy vậy, Giáo sư Ohsawa đã dành 50 năm cuộc đời để nghiên cứu và chứng minh cho người ta thấy thức ăn cốc loại đối với con người có giá trị hàng đầu. Tuy nhiên vẫn cho phép dùng thêm một ít thức ăn có nguồn gốc động vật (nếu người ta mới bắt đầu ăn thực dưỡng và không thể bỏ hoàn toàn được). Tuy vậy, thức ăn động vật đó phải là thức ăn có nguồn gốc tự nhiên không chăn nuôi, không nuôi nhốt, không bị con người chế biến và điều quan trọng nhất là càng ít càng tốt (để rồi có ngày bạn nhận ra không có thứ thực phẩm từ động vật mới là sự lựa chọn hoàn hảo nhất – TTT).
Nhưng điều mà tôi không thể không nhắc nhở đó là thức ăn dẫu có tốt đến đâu đi nữa, được phân loại kỹ càng thế nào đi nữa nhưng nếu cứ lựa chọn lung tung và nấu nướng cẩu thả cũng sẽ làm giảm bớt hiệu quả dinh dưỡng. Nhớ giữ đúng trật tự trọng chọn lựa, cắt thái pha trộn và nấu nướng.
Phương pháp thực dưỡng là một chế độ ăn uống rất tinh tế, dạy cho ta biết cách sử dụng rộng rãi mọi thứ nguyên liệu kiếm được. Qua việc nấu cơm, con người phô diễn được cá tính phong phú của mình và đặt trọn niềm tin vào việc nuôi dưỡng vun vén cá tính đó. Con người chúng ta phải làm sao hiểu được chính mình, cũng như hiểu được tính chất sinh động của thức ăn nhằm tìm ra phương thức tốt nhất đáp ứng nhu cầu của bản thân. Nhu cầu của mỗi người khác nhau tùy thuộc vào thể trạng cá nhân và bối cảnh dinh dưỡng, tùy thuộc vào tuổi tác và sinh hoạt hàng ngày, tùy thuộc vào vị trí địa lý và khí hậu đổi thay của môi trường chung quanh. Một người làm vợ và làm mẹ phải biết rõ nhu cầu của chính mình và của gia đình mình. Bí quyết ăn uống để sống khỏe mạnh là Quân Bình và Điều Độ. Các bạn hoàn toàn có thể ăn chay mà vẫn đầy đủ dinh dưỡng: vitamin, muối khoáng, các chất đạm, béo và bột cần thiết cho sinh lực, sức lớn và sự đổi mới của tế bào chỉ với những thức ăn quân bình gồm cốc loại, rau củ tươi, đậu và trái cây. Chúng ta được ăn những gì chúng ta muốn, không cấm kỵ trừ sự ngu muội và bất cẩn.
NẤU ĂN LÀ TỰ CHỦ
Hàng ngàn năm nay từ khi khám phá ra lửa con người đã phát minh ra vô số phương pháp nấu ăn và dần khai triển thành nhiều hình thức khác nhau. Mục đích của nấu ăn là chế biến thức ăn sao cho chúng giúp cơ thể duy trì cơ cấu tâm sinh lý, nuôi dưỡng con người và cải thiện chất lượng cuộc sống. Trong ý nghĩa đó nấu ăn thực dưỡng có nhiệm vụ không những bảo tồn mà còn cải thiện các chất dinh dưỡng tối yếu. Vì vậy, chúng ta nên biết rằng việc nấu ăn không phải chỉ để thỏa mãn những cơn thèm muốn, tất nhiên đừng hiểu lầm rằng như thế tức là không quan tâm đến tầm quan trọng của màu sắc và mùi vị của món ăn. Người đầu bếp lý tưởng là người có tài sáng tạo những bữa cơm ngon lành hấp dẫn mà vẫn giữ được hương vị tự nhiên của mỗi nguyên liệu đã dùng.
Trật tự tự nhiên đã thấm nhuần vào trật tự vi tế của thực phẩm và nguyên liệu mà ta dùng để nấu ăn. Mỗi vị thiên nhiên như đắng, cay, chua, ngọt, mặn và vô số biến vị của chúng đều có tác dụng đặc biệt đến thể xác và tinh thần của con người. Các nguyên liệu khi được pha trộn sẽ làm hưng phát, bổ túc hoặc tiết chế lẫn nhau; và trong lúc nấu ăn, chúng ta tùy ý khêu gợi, gia tăng hoặc loại bỏ những hương vị tự nhiên này kẻ cả tác dụng của nó.
Đây là đặc quyền sáng tạo của ta với tư cách là CON NGƯỜI; đây cũng chính là bước đầu trong việc TỰ LÀM CHỦ VẬN MỆNH của mình. Nếu ta phá hủy chúng bằng gia vị nhân tạo hoặc nấu nướng cẩu thả là ta đã can thiệp một cách thô bạo và tệ hại vào “nguyên trạng của thiên nhiên” và chắc chắn ta sẽ rước lấy hậu quả khổ đau do chính mình tùy tiện. Một người đầu bếp giỏi là người chịu khó học hỏi thiên nhiên để biết thêm hương vị của đất trời cùng cách giữ gìn hương vị đó vì lợi ích của những người cần nó nuôi dưỡng.
Chính nhờ ăn mà con người tồn tại. Nấu ăn để lưu tồn sự sống cho ngày mai là việc làm màn tính sáng tạo. Muốn thành công trong việc này ta cần có sự hiểu biết sâu xa, đầu óc tinh tế và tấm lòng hy sinh thật sự.
Vì vậy, nấu ăn là một tài năng rất quan trọng với nam và nữ; đặc biệt với người vợ, người mẹ và những người thường hay làm bếp mà tâm trí luôn hướng đến hạnh phúc của người khác.
Nghệ thuật thực dưỡng cho ta cơ hội khám phá bản ngã của ta, đồng thời nắm được và vận dụng quy luật thiên nhiên trong việc bảo tồn sự sống một cách vô vị kỷ. Nếu âm nhạc và hội họa là nghệ thuật tao nhã thì nấu ăn cũng được xếp vào một trình độ đặc biệt vì các môn nghệ thuật kia màn lại khoái cảm thì Nấu ăn NUÔI DƯỠNG CON NGƯỜI. Chúng ta xem đây là nghệ thuật cao quý nhất là những ai tận tụy với nó đều đáng được kính trọng.
Đông y THIỆN TRI THỨC
(HẾT PHẦN 1 – CÒN NỮA)