CÁC LOẠI QUẢ LÀM THỰC PHẨM – VỊ THUỐC – PHẦN 5
HỒ ĐÀO NHÂN
Hồ đào nhân cũng gọi là hạch đào nhân, hồ đào nhục… Là hạt của cây Óc chó (Juglans regia) thuộc họ Hồ đào (Juglandaceae). Tính bình, vị ngọt. Thành phần chủ yếu là chất béo, protein, carbohydrate, canxi, sắtm cảoten, vitamin B2… Còn nhiều nguyên tố vi lượng và kẽm, magie… Giá trị làm thuốc cao, là loại thực phẩn bổ dưỡng tăng cường sức khỏe được gọi là quả trường thọ, thức ăn làm đẹp.
Tác dụng: Bổ thận cố tinh, khỏe gân cốt, ấm thận định suyễn, nhuận tràng thông tiện, cường thần kiện não. Chủ yếu dùng cho ho do thận hư khí suyễn, đau lưng mỏi đùi, chân tay không có sức, suy nhược thần kinh, yếu dương di tinh, tiể tiện nhiều lần, đại tiện táo bón, kết sỏi niệu đạo… Ăn thường xuyên ngoài bổ thận tăng cường sức khỏecòn có thể đen tóc, khỏe cơ, nhuận da, có tác dụng làm đẹp cơ thể và chống lão hóa. Dầu hồ đào có thể chữa sán dây, mụn ghẻ, thương tổn do giá lạnh.
Cách dùng: ăn sống, rang, nấu, giã nhuyễn và dùng đắp ngoài.
Kiêng kị: Có đờm do tích nhiệt, bệnh nhân đau bụng đi ngoài và âm vượng hỏa không được ăn, ăn nhiều sinh đờm vượng hỏa, không ăn hạt mốc.
Chữa trị một số bệnh:
Kết sỏi niệu đạo, lưng đau thận hư: Hồ đào nhân 20g, dùng dầu ăn chiên giòn, trộn thêm đường đảo đều, say làm dạng sữa hoặc dạng kem. Chia ra ăn trong 1 -2 ngày (trẻ em giảm lượng), dùng liên tục đến khi sỏi bài tiết ra, triệu chứng bệnh hết thì ngừng dùng. Cũng có thể dùng hồ đào nhục 500g (giã nhuyễn) nấu thành cháo loãng, dùng kèm.
Thận khí suy nhược, lưng đau nhức mỏi không có sức: Hồ đào 20 cái (bỏ màng vỏ), tỏi 120g (cô đặc) đỗ trọng 500g (bỏ vỏ, ngâm vào nước gừng). Tất cả tán nhỏ, tỏi cô đặc nặn thành hoàn to bằng hạt ngô, mỗi lần 30 hoàn, uống bằng rượu ấm khi đói bụng. Phụ nữ thì dùng dấm loãng. Thường xuyên uống có thể làm khỏe gân, tăng cường lưu thông máu, đen tóc, tăng sắc đẹp.
Bổ máu, bổ tủy, khỏe gân cốt, sáng mắt nhuận da: Sài hồ, hồ đào nhân mỗi loại 120g. Sài hồ đập dập rồi bỏ cùng hồ đào giã nhân nhuyễn làm hoàn bằng hạt ngô, mỗi ngày 20 – 30 hoàn, uống với rượu ấm, nước muối nhạt khi đói.
Ù tai, di tính, thận hư: Hồ đào nhân 3 cái, ngũ vị tử 7 hạt, mật ong lượng vừa đủ. Trước khi ngủ lấy ra nhai.
Suy nhược thần kinh: Hồ đào nhân, vừng đen, lá dâu mỗi loại 30g. Cùng giã nhuyễn làm hoàn, mỗi hoàn nặng 9g, mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 1 hoàn hoặc mỗi ngày ăn cái hạnh nhân vào buổi sáng và tối.
Yếu dương, di tinh: Hồ đào nhân tươi 60g, mỗi ngày chia làm 2 – 3 lần, ăn liên tục 30 ngày là một liệu trình.
Đi tiểu nhiều lần: Hồ đào nhân ninh nhừ, ăn trước khi đi ngủ, uống với rượu ấm.
Yếu phổi, ho lâu ngày không dứt: Hồ đào nhân 50 cái (nấu chín, bỏ vỏ), nhân sâm 150g, hạnh nhân 350 cái (rang với cám, ngâm vào nước nóng rồi bóc vỏ). Tất cả tán đều, trộn làm hoàn, mỗi hoàn 10g. Mỗi lần uống 1 hoàn trước bữa ăn, uống với nước sâm. Trước khi đi ngủ uống 1 hoàn. Hoặc Hồ đào nhân 9g. giã nát. Thêm lượng đường vừa đủ trộn đều, uống với nước sôi, mỗi ngày 2 lần; Hồ đào nhân, sa sâm mỗi loại 20g. Tất cả giã nhuyễn, thêm đường trắng lượng vừa đủ, chưng chín, mỗi ngày uống 2 lần.
Khó thở sau khi sinh: Hồ đào nhân, nhân sâm mỗi loại bằng nhau. Giã dập, mỗi ngày uống 25g, sắc nước uống.
Ho, đau lưng mỏi đùi do nhiễm lạnh: Hồ đào nhân 500g (giã nhuyễn), bổ cốt chỉ 250g (hấp rượu). Nghiền vụn, mỗi ngày 40g, dùng mật ong điều thuốc; Hồ đào nhân 30g, bổ cốt chỉ 9g. Sắc lấy nước, chia ra uống vào buổi sáng và buổi tối; Hoặc Hồ đào 1 quả, gừng tươi 1 lát, ăn hàng ngày vào buổi sáng và tối.
Thở gấp, thở khó ở người già: Hồ đào nhân, bách tử nhân mỗi loại lượng bằng nhau. Tất cả nghiền vụn, uống vào buổi sáng, tối, mỗi lần 10g, uống với nước pha đường.
Viêm khí quản mãn tính: hồ đào nhân, hạnh nhân, gừng tươi mỗi loại 30, địa long, ma hoàng, bách hợp mỗi loại 15g. Tất cả nghiền thành bột, luyện với mật ong làm thành hoàn, mỗi hoàn nặng 3g, mỗi lần uống 1 hoàn, ngày 3 lần, 18 ngày là một liệu trình hoặc môi xngày ăn sống 30 – 50g hồ đào nhân.
Ho lâu ngày: Hồ đào nhân 30 cái, mỗi ngày ăn 3 cái vào buổi sáng và tối; Hoặc Hồ đào nhân, đường phèn mỗi loại 30g, lê 150g. Tất cả giã nát, thêm nước vào nấu, mỗi lần uống 1 thìa, ngày uống 3 lần.
Thiên đầu thống: Hồ đào nhân 15g. Sắc lấy nước, thêm đường trắng lượng vừa đủ uống. Mỗi ngày 2 lần, uống liên tục.
Loét dạ dày, dạ dày quá nhiều chất chua: hồ đào nhân 3 cái, nhai kĩ trước khi nuốt, ngày 2 – 3 lần.
Táo bón: Hồ đào nhân 60g, vừng đen 30g. Tất cả giã nát, mỗi ngày 1 thìa uống với nước ấm; hoặc hồ đào nhân 20g, sau khi nhai kĩ dùng nước nuốt, mỗi ngày 1 – 2 lần.
Lị trắng, lị đỏ: Hồ đào nhân, chỉ xác mỗi loại 22g, bồ kết 3 g. Sao khô, nghiền mịn, mỗi ngày uống 3 lần, mỗi lần 6g, uống bừng nước trà.
Tiêu chảy: Hồ đào nhân 50g, cho vào ít đường đỏ sao cháy lên rồi sắc uống.
Sán dây: Dầu hồ đào 150g – 300g, uống nóng trước khi đi ngủ.
Viêm da, rôm sảy: hồ đào nhân nghiền nát, rang lên cho đến khi ra dầu thì thôi, xong nghiền cho thành hồ, thêm vào 1 ít kem oxid kẽm trộn đều đắp vào chỗ đau.
Thối tai, viêm tai giữa: Nhỏ dầu hồ đào vào tai.
Đông y Thiện Tri Thức tổng hợp