CÂY NGÂU VỚI SỰ NGHIỆP CHĂM SÓC SỨC KHỎE

Cây Ngâu (Aglaia odorata Lour) sách Quảng Tây Dược Thực Danh Mục gọi là Mễ tử Lan; Túy mễ Lan; sách Quảng Châu Thực Vật chí gọi là Ngư tử Lan, sách Tứ Xuyên Trung Dược Chí gọi là lan Hoa mễ, Mộc châu lan, Châu Lan, sách Đài loan phủ chí gọi là Thụ Lan, sách Lục xuyên bản thảo gọi là Thiên lý Hương, đây là loại cây thân mộc cơ trung bình có thể cao đến 5m, thuộc họ Xoan, sống nhiều năm, là thứ cây cảnh được trồng khá phổ biến.

Hoa ngâu nhỏ màu vàng, mọc thành chum ở kẽ lá, rất thơm, thường được dùng để ướp trà và làm vị thuốc, mùa hoa vào tháng 7, tháng 8.

Bàn về dược tính của hoa ngâu và lá ngâu:

• Sách Tứ Xuyên trung dược chí chép rằng Hoa ngâu vị cay ngọt, tính bình, giải uất kết, làm thư giãn bên trong người, giục đẻ, giúp tỉnh rượu, sạch phổi, tỉnh táo đầu óc, sáng mắt, ngưng phiền khát. Chữa chứng đầy chướng khó chịu ở ngực và hoành cách mạc, chữa chứng nghẹn hơi ở mới phát ở hoành cách mạch, chữa ho hen và váng đầu.
• Sách Quảng tây Dược Thực Danh lục cho rằng: Lá cây ngâu chữa được ngã đau, đòn đau, ung thư và nhọt độc.
  
  
  Lưu ý: Theo sách Tứ Xuyên Trung Dược chí thì phụ nữ có thai tránh không dùng hoa ngâu.

TRỊ LIỆU

1. Chữa chứng Cao huyết áp: Hoa Ngâu 10g, hoa cúc 30g. Hai thứ gộp chung chia làm 3 đến 5 phần bằng nhau. Khi dùng cho 1 phần chén rót nước sôi già vào hãm để nguội uống. Uống hết 3 đến 5 phần đó trong ngày – Bách Hoa trị bách bệnh.
2. Chữa chứng Viêm khí quản: Hoa ngâu lượng dùng thích hợp, nghiền thành bột, mỗi lần dùng 3g uống với nước sôi để nguội còn ấm, ngày uống 3 lần – Bách Hoa trị bách bệnh.
3. Chữa chứng Mai hạch khí: là chứng nghẹn hơi ở cuống họng khạc không ra, nuốt không xuống, để chữa chứng này, dùng một lượng hoa ngâu thích hợp, gạo tẻ vo kỹ nấu thành cháo, khi ăn cho 3g hoa ngâu vào cháo khuấy đều, ngày dùng 2 lần – Bách Hoa trị bách bệnh.
4. Chữa chứng bế kinh: Hoa ngâu 10g, hoàng tửu 20ml. Cho hoa vào rượu thêm chút nước nấu cách thủy đến khi hoa chín nhừ để nguội uống. Uống trước ngày có kinh 3 ngày, uống liền trong 5 ngày. Ngày uống một lần – Bách hoa trị bách bệnh.
5. Chữa chứng Thương tích do vấp ngã, bị đòn dùng Hoa ngâu, lá ngâu mỗi thứ 50g. Gộp chung cả hai thứ, cho vào một lượng nước vừa phải nấu chín, chắt lấy nước, đổ nước nấu tiếp, nấu đủ 3 lần, chắt đủ 3 lần, gộp chung nước thuốc của cả 3 lần chắt lại nấu bằng lửa mạnh (vũ hỏa) sau nấu bằng lửa yếu (văn hỏa) thành cao. Mỗi lần dùng lấy 1 ít cao này quết lên 1 miếng vải mỏng đắp vào chỗ vết thương sưng đau, ngày đắp 1 lần – Bách hoa trị bách bệnh.
6. Chữa chứng say rượu dùng Hoa ngâu, hoa sắn (cát hoa) mỗi thứ 10g. Gộp chung cả hai thứ hoa cho vào ly, rót nước sôi già vào ngâm, để còn âm ấm thì uống – Bách hoa trị bách bệnh.