Y HỌC CỔ TRUYỀN VỚI ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN TIÊU HÓA – PHẦN 5

1. TIÊU TRỆ CHỈ TẢ TÁN:

• Thành phần:
  + Nam mộc hương (cạo vỏ thô, thái mỏng sao vàng): 80g
  + Hương phụ tứ chế (sao vàng): 80g
  + Bạch phàn: 6g
  + Bạch phàn phi khô: 6g
• Chủ trị:
  + Đau bụng, đầy bụng đi ngoài, lúc sền sệt, lúc lỏng loãng, ngày đi 7 – 8 lần, bụng sôi, phân thối.
  + Vùng ngực tức khó chịu, hay ợ xông lên cổ, chua hăng, đi tiểu bình thường.
• Cách dùng:
  + Các vị tán bột mịn. Người lớn dùng 30g chia làm 4 lần/ngày. Trẻ em tùy tuổi giảm liều xuống còn ¼ đến ½ chia làm 4 lần/ngày.
• Chú ý: dùng nước thang sau uống với thuốc:     
  • Nếu phân thối, nồng, khát nước dùng Cát căn 20g sắc lấy nước hòa bột uống.
  • Nếu khát nước vừa dùng búp ổi (hay rộp cây ổi) 20g sắc lấy nước hòa bột uống.
• Kiêng kỵ: không ăn cá, mỡ, đậu phụ, bún, các chất khó tiêu sống, lạnh, ôi thiu.
   

2. MỘC HƯƠNG HẬU PHÁC TÁN:

• Thành phần:
  

• Chủ trị:
  + Đau bụng, sôi bụng, đi ngoài lỏng loãng, ngày đi 7 – 8 lần có khi hàng chục lần, tức ngực, buồn nôn, thậm chí nôn cả ra thức ăn (thượng thổ hạ tả) tiểu tiện bình thường.
  + Bệnh phát sinh sau khi ăn phải thức ăn ôi thiu, sống lạnh.
• Cách dùng:
  + Các vị tán bột mịn.
  + Người lớn ngày uống 30g, chia làm 4 lần. Trẻ em tùy tuổi mà giảm liều xuống còn 5 – 15g chia làm 4 lần/ngày.
  + Hòa với nước đun sôi, uống ấm.
• Chú ý:
  + Trẻ em dưới 12 tháng tuổi không dùng bài này.
  + Nên ăn cháo loãng, khỏi bệnh hẳn mới ăn cơm.
   

3. BỘT TRỊ TIÊU CHẢY:
   - Thành phần:

• Chủ trị: rối loạn tiêu hóa do ngộ độc thức ăn: đau bụng, sôi bụng đi ngoài lỏng loãng, ngày đi hàng chục lần, nôn, ra cả thức ăn (thượng thổ hạ tả); tiểu tiện bình thường.
• Cách dùng:
  + Các vị sấy khô tán bột mịn.
  + Người lớn ngày uống 30 – 40g chia làm 3 lần. Trẻ em tùy tuổi giản lượng từ 6 – 20g/ ngày chia uống 4 – 5 lần.
  + Hòa thuốc với nước chín uống ấm.
• Chú ý: Người bệnh có nôn dùng Hoắc hương 12g; Sinh khương 3 lát. Sắc lấy nước hòa thuốc bột uống.
   

4. XA TIỀN HOẮC HƯƠNG TÁN:
   - Thành phần:

• Chủ trị:
  + Tiêu chảy do ăn uống, ngộ độc thức ăn như ăn sống hoặc thức ăn ôi thiu.
  + Đau bụng, đi ngoài tóe nước, đi xong đỡ đau, một lúc lại mót đi, ngày cả chục lần, mệt lả, tiểu ít, nước tiểu bình thường.
• Cách dùng:
  + Các vị sấy giòn tán bột mịn.
  + Người lớn ngày uống 30g chia 2 lần. Trẻ em tùy tuổi giảm bớt liều ngày uống từ 6 – 20 lần, chia làm 4 lần.
  + Hòa với nước sôi để ấm uống.
   

5. HOÀN CHỈ TẢ:
   - Thành phần:
   

• Chủ trị:
  + Đau bụng lâm râm, tiêu chảy phân lỏng, có lúc loãng hoặc thường xuyên sống phân, ngày đi nhiều lần.
  + Chán ăn, cố ăn vào là đầy bụng khó chịu hoặc ăn phải thức ăn lạ là bị đi ngoài ngay.
  + Cơ thể suy nhược mệt mỏi, da vàng bủng, tinh thần ủ rũ.
• Cách dùng:
  + Các vị sao sấy khô tán bột mịn, luyện hồ làm hoàn bằng đậu xanh.
  + Người lớn ngày uống 6 – 20g, chia làm 3 lần. Uống với nước sôi để ấm.
• Kiêng kỵ: Bệnh tiêu chảy thuộc nhiệt, thuộc thực: Đại tiện phân thối và phải rặn không được dùng thuốc này.
   

6. BỔ TRUNG ÍCH KHÍ THANG GIA GIẢM:
   - Thành phần:

• Chủ trị: Đại tiện lỏng lâu ngày thể hàn (tiết tả thể tỳ vị hư nhược).
• Cách dùng:
  + Các vị cho vào 800ml nước, sắc lấy 200ml nước thuốc chia uống 2 lần trong ngày.
  + Uống lúc thuốc còn nóng. Ngày uống 1 thang.
• Kiêng kỵ: các thức ăn mỡ, sống lạnh.

Nguồn: Đông Y Thiện Tri Thức tổng hợp.